Column oncoloog Hans Westgeest: de eerste keer

Ergens in november is de eerste keer dat ik ’s ochtends op mijn fiets van huis vertrek in het donker en dan ’s avonds in het donker weer terugkom bij mijn gezin. Het gebrek aan daglicht valt niet mee. De laatste blaadjes vallen van de bomen, de eerste vorst zorgt voor een laagje ijs. Gelukkig brengen de kerstboom en kerstverlichting sfeer in huis. Zo komen we de donkere winterdagen wel door. Vanaf 21 december herhaal ik op de fiets het mantra dat mijn moeder mij heeft geleerd: de dagen worden alweer langer, de kortste dag is geweest.

Aan het einde van het jaar ben ik me meer dan anders bewust van de gevolgen van kanker voor mijn patiënten en hun naasten. In de spreekkamer is het anders deze dagen, hoewel de temperatuur en de verlichting toch altijd hetzelfde zijn. Ergens in december wens ik voor de eerste keer iemand fijne dagen en een goed begin. De precieze woordkeus pas ik zo goed mogelijk aan de situatie aan. Soms schrik ik van het besef dat dit waarschijnlijk de laatste kerst wordt voor de patiënt tegenover mij. Voor anderen is het juist de eerste kerst als patiënt. De lading van de feestdagen verandert definitief als kanker jou of je naaste raakt.

Het zijn ook de dagen dat ik de stapel brieven en kaarten opruim die zich gevormd heeft op mijn bureau. Ik laat de overlijdensberichten en bedankbriefjes nog eens door mijn handen gaan en denk terug aan degenen die deze kerst niet gehaald hebben. Ik hoop dan dat hun familie en vrienden veel steun vinden bij elkaar en in de herinneringen die ze hebben. De eerste kerst zonder elkaar.

Ik doe mijn ziekenhuistelefoon uit en zoek mijn fietssleutel in mijn winterjas. Buiten vriest het, de lucht is helder. Ik zie meer sterren dan normaal.

Het was geen slecht jaar trouwens. Er zat een geboortekaartje in de stapel. Voor het eerst.

Ik wens je een gezegend kerstfeest en veel gezondheid toe in 2023.