Tegenwoordig is het heel normaal dat verloskundigen en gynaecologen nauw met elkaar samenwerken, maar dat is niet altijd zo geweest. In de regio Breda zijn in 2012 de eerste stappen gezet om de samenwerking tussen de eerste- en de tweedelijns geboortezorg te bevorderen. ‘Dat heeft geleid tot een duidelijke positieve ontwikkeling’, vertelt Anne Hermans, ANIOS Gynaecologie, die hier promotieonderzoek naar doet vanuit Amphia. ‘Het aantal baby’s met risicofactoren voor perinatale sterfte is sindsdien aanzienlijk gedaald.’
Nauwere samenwerking nodig
‘Jaren geleden deed Nederland het relatief slecht op het gebied van perinatale sterfte. Dat kwam vooral door de manier waarop we de geboortezorg hadden georganiseerd: deels in de eerste en deels in de tweede en derde lijn. Een oplossing daarvoor was een nauwere samenwerking tussen de betrokken zorgprofessionals om zo betere, integrale geboortezorg te kunnen leveren.’
De oprichting van Annature
‘In de regio Breda kwam in 2012 een gezamenlijk echocentrum tot stand, in 2016 gevolgd door de oprichting van integraal geboortecentrum Annature. Zo konden alle betrokken zorgprofessionals meer werk maken van preventie en doelmatigheid. In nieuwe zorgpaden kwam de zwangere vrouw voortaan centraal te staan. Op basis van het ingeschatte risico wordt zij ondergebracht in een passend zorgpad, zodat we op tijd de juiste zorg kunnen verlenen op een manier die zij prettig vindt.’
Uitkomsten
‘Met mijn onderzoek breng ik het effect van integrale geboortezorg in beeld. Daarvoor heb ik in de eerste plaats gekeken naar de klinische uitkomsten. Ik heb de patiëntendossiers geanalyseerd uit de periode 2015-2020. Daaruit komt een dalende trend naar voren: het aantal vroeggeboortes en het aantal baby’s met een te laag geboortegewicht is afgenomen van 18 naar 15 procent. Dit zijn grote risicofactoren voor perinatale sterfte, dus dat is een positief resultaat.’
Ervaringen van vrouwen
‘Een tweede aspect van mijn onderzoek betreft de cliëntervaringen. Daarvoor heb ik een diverse groep vrouwen geïnterviewd: wat vonden zij van de geboortezorg en wat kunnen we in de toekomst nog beter doen? Daarbij kwamen interessante onderwerpen aan de orde waar we meteen wat mee konden, zoals de informatievoorziening. Cliënten voelden zich soms wat overladen. We ontwikkelen op dit moment een app, zodat mensen op het juiste moment de voor hen relevante informatie krijgen, die is aangepast aan hun persoonlijke zorgpad. Die app hopen we binnenkort te kunnen introduceren.’
Efficiëntie
‘Tot slot kijken we naar de efficiëntie van de integrale geboortezorg binnen Annature. Ook daar is een positieve trend te zien. Door de zwangere vrouw centraal te stellen en de zorg aan te passen aan haar zorgbehoefte, wordt de juiste zorg op de juiste plek gegeven; laag risico waar dit kan en hoog risico waar dit moet. We zien de laatste jaren een afname in het aantal tweedelijns consulten. Dit komt mogelijk mede door de zorgpaden waarin de verantwoordelijkheden van de verloskundige en de gynaecoloog duidelijk staan omschreven en door het integrale patiëntendossier dat laagdrempelig intercollegiaal overleg mogelijk maakt. Daarmee dalen ook de kosten van de geboortezorg. Door de nauwe samenwerking is het vertrouwen tussen de zorgprofessionals toegenomen, waardoor er nu korte lijntjes liggen om elkaar vragen te stellen.’
Vaste gynaecoloog
‘Inmiddels heeft iedere verloskundigenpraktijk in onze regio een vaste gynaecoloog vanuit Amphia die regelmatig langskomt om samen met de verloskundige spreekuur te houden. Ook worden nieuwe cliënten besproken in het multidisciplinaire overleg. Daardoor is de risicoselectie verbeterd. Ook zijn er goede afspraken gemaakt over de integrale bekostiging van de zorg die Annature levert. Daarmee lopen we in Nederland voorop.’
Subsidie vanuit ZonMw
‘Dit onderzoek is mede mogelijk gemaakt door een subsidie vanuit ZonMw, die is aangevraagd door gynaecoloog Babs van der Kooy voordat ik in 2020 bij Amphia begon. Dankzij deze subsidie kan ik de helft van mijn werktijd besteden aan dit onderzoek, waardoor we snel voortgang kunnen boeken. Het is inmiddels een promotietraject geworden. Ik vind het vooral fijn dat het een praktisch onderzoek is dat direct invloed heeft op de geboortezorg. Het helpt om Amphia op de kaart te zetten als wetenschappelijk georiënteerd ziekenhuis. Ik zou iedereen die onderzoek doet aanraden om serieus te kijken naar dit soort subsidiemogelijkheden.’
Continu proces
‘Met mijn onderzoek wil ik vooral laten zien waar we nu staan met de integrale geboortezorg binnen Annature. Wat gaat er goed, wat kan er nog beter en hoe meten we dat dan? Met de uitkomsten kunnen we onze zorgpaden en protocollen verder verfijnen. Ook als dit onderzoek is afgerond, gaan we hiermee verder. Daarom kijken we nu al hoe we de data vanuit Epic makkelijker inzichtelijk kunnen maken, bijvoorbeeld via een dashboard. Dat helpt ons om continu te verbeteren, waardoor we zwangere vrouwen en hun baby’s altijd de best mogelijk zorg kunnen bieden.’
