Medisch-specialistische zorg hoeft lang niet altijd plaats te vinden in het ziekenhuis. Sterker nog, steeds meer behandelingen en controles worden in de thuissituatie uitgevoerd. Door de patiënten zelf of door de gespecialiseerde medewerkers van het Amphia Thuisteam of thuiszorgorganisaties zoals Thebe en TWB. Het grote voordeel voor deze patiënten en hun mantelzorgers is dat zij veel minder vaak naar het ziekenhuis hoeven te komen. We spraken over deze ontwikkeling met programmamanager Marieke Heesters, hemovigilantiemedewerker Monique Haneveer en gespecialiseerd verpleegkundige Mariëlla Broekhuijzen. ‘Onze aanpak kunnen we kort omschrijven als: thuis wat kan, in Amphia wat moet.’
Een gezonde balans vinden
‘De laatste jaren is, mede door technologische ontwikkelingen, steeds meer het besef ontstaan dat een deel van de medisch-specialistische zorg ook veilig thuis kan plaatsvinden’, vertelt Marieke. ‘Binnen het programma Amphia Thuis hebben we dat in drie lijnen georganiseerd. De eerste lijn is 'thuis' als het kan. Daarbij komt een gespecialiseerde verpleegkundige bij patiënten thuis om zorg te verlenen. Denk aan het toedienen van antibiotica en het verzorgen van complexe wonden. De tweede lijn is 'digitaal' als het kan. Daarbij zetten we meetapparatuur in waarmee patiënten bepaalde controles zelf thuis kunnen uitvoeren en de resultaten digitaal aan ons kunnen doorgeven. Daarvoor hoeven zij dan niet meer naar het ziekenhuis te komen. De derde lijn is 'zelf' als het kan. Daarbij leren we patiënten onder meer om zichzelf injecties toe te dienen. Al deze lijnen passen in een ontwikkeling waarin we kritisch blijven kijken naar de manier waarop we mensen helpen. Kunnen we de zorg die mensen nodig hebben misschien slimmer organiseren? En kunnen we die zorg daarmee ook prettiger, efficiënter of minder kostbaar maken? Daar zoeken we continu een gezonde balans in.’
‘We leiden onze eigen medewerkers en die van de thuiszorgorganisaties adequaat op en voeren jaarlijkse audits uit, zodat we er zeker van zijn dat de kwaliteit van deze zorg minimaal hetzelfde is als in het ziekenhuis.'
Bloedtransfusies aan huis
Een mooi voorbeeld van Thuis als het kan zijn bloedtransfusies. Monique: ‘Vroeger vonden die enkel in het ziekenhuis plaats. Nu voeren we een groot deel van de bloedtransfusies thuis uit, mede door de vraag vanuit de patiënten zelf. Daar is natuurlijk een gedegen voorbereiding aan voorafgegaan, want een bloedtransfusie moet thuis minstens net zo veilig kunnen plaatsvinden als in het ziekenhuis. Daarom hebben we onder meer geïnvesteerd in opleidingen en de juiste manier om de bloedzakken te vervoeren. Dat was de investering zeker waard, want thuis bloed toedienen heeft veel voordelen. In de eerste plaats voor deze patiënten, die vaak ernstig ziek en niet mobiel zijn en daardoor beter thuis kunnen blijven. Nu het voor deze patiënten zo goed geregeld is, kunnen we ook langsgaan bij de patiënten die alleen maar voor een bloedtransfusie naar de dagbehandeling komen. Deze ontwikkeling is ook fijn voor andere patiënten: die kunnen eerder geholpen worden doordat er in Amphia meer bedden beschikbaar blijven.’
Werkplezier
Ook voor de betrokken verpleegkundigen is Amphia Thuis een mooi initiatief. Mariëlla: ‘Zelf heb ik bijvoorbeeld jarenlang als verpleegkundige aan het bed gewerkt. Daarna ben ik aan de slag gegaan als verpleegkundig centralist meldkamer ambulancezorg. Door de overstap naar Amphia Thuis kan ik nu weer met patiënten werken, waar ik veel plezier aan beleef. Dat plezier zie ik ook terug bij de rest van ons team. Ook onze levenservaring en mensenkennis komen goed van pas in het contact met de patiënten, net als onze kennis van de eerste en tweede lijn. Daardoor kunnen we iedereen snel met de juiste zorgverlener in contact brengen. Zelf vind ik het ook fijn dat we net wat meer tijd hebben voor persoonlijk contact met mensen.’
Goede samenwerking is onmisbaar
Marieke: ‘De stap naar medisch-specialistische zorg aan huis hebben we als ziekenhuis niet alléén gezet. Daarvoor werken we nauw samen met thuiszorgorganisaties. We stemmen onze inzet en expertise op elkaar af, zodat patiënten zo goed mogelijk én zo snel mogelijk geholpen worden. Ik zie Amphia Thuis dan ook als vliegwiel voor meer zorg naar huis. We brengen samen een beweging op gang die steeds groter wordt. Steeds meer specialismen in Amphia durven kritisch naar hun manier van werken te kijken en te experimenteren met medisch-specialistische zorg aan huis.’
‘De laatste jaren is, mede door technologische ontwikkelingen, steeds meer het besef ontstaan dat een deel van de medisch-specialistische zorg ook veilig thuis kan plaatsvinden.'
Kwaliteit en gemak
‘Om deze beweging te stimuleren, zorgen we in de eerste plaats voor kwaliteit’, vertelt Monique. ‘We leiden onze eigen medewerkers en die van de thuiszorgorganisaties adequaat op en voeren jaarlijkse audits uit, zodat we er zeker van zijn dat de kwaliteit van deze zorg minimaal hetzelfde is als in het ziekenhuis. Daarnaast nemen we zo veel mogelijk drempels weg. Door het EPD slim in te richten, maken we het voor artsen zo makkelijk mogelijk om zorg richting de thuissituatie te verplaatsen. Voor bloedtransfusies hebben we sinds december bijvoorbeeld een frontoffice ingericht die alles regelt.’
Verder groeien
De komende tijd zal steeds meer medisch-specialistische zorg thuis worden verleend, verwacht Marieke. ‘De samenwerking verloopt steeds vlotter en het netwerk om ons heen wordt steeds sterker. Ik verwacht dan ook dat we alleen maar verder zullen groeien. Het zou mooi zijn als we op termijn een regionaal punt kunnen inrichten dat alle aanvragen voor medisch-specialistische thuiszorg en thuismeten kan coördineren. Door samen op te blijven trekken, kunnen we patiënten nóg beter en prettiger helpen. Gewoon, bij hen thuis. En het mooie is: daar wordt iedereen beter van.’
