In een dag van staar af. Hoe werkt dat?
In Amphia kunnen patiënten nu in een dag van hun staar in beide ogen af zijn. Maar hoe gaat dat eigenlijk, een dubbele staaroperatie? Oogarts Nic Reus legt het uit.
De staaroperatie is de meest uitgevoerde ingreep in Nederlandse ziekenhuizen. In Amphia worden elk jaar vijfduizend staarpatiënten aan helder zicht geholpen. En het worden er - door de vergrijzing - elk jaar meer. Sinds vorig jaar kunnen patiënten ervoor kiezen om beide ogen in een dag te laten behandelen
Voorheen werd bij mensen met staar aan twee ogen eerst het ene oog gedaan, en na een wachttijd van twee weken, het andere. Dit om te voorkomen dat er in beide ogen tegelijkertijd een infectie ontstaat. Dit gevaar is met dank aan een doordachte nieuwe werkwijze, die werd onderzocht tijdens baanbrekend onderzoek van het Maastricht UMC, waar Amphia aan meedeed, geminimaliseerd.
Vaste routine
Op de dag van de operatie krijgt een patiënt druppels in beide ogen om het oog te verdoven en de pupil te verwijden, vertelt oogarts Nic Reus. In de operatiekamer liggen twee complete pakketten klaar, een voor het linkeroog en een voor het rechter. “We beginnen altijd met het rechteroog”, zegt Reus. “Voorheen deden we het slechtste oog eerst, maar dat kan voor verwarring zorgen, en als je toch beide ogen doet maakt het ook niet meer uit. Dan kun je het beste een vaste routine hebben.”
Bij de operatie maakt de oogarts minuscule sneetjes om het lenszakje dat achter de iris zit te openen. De troebele lens wordt eruit gewipt en vervangen door een heldere kunstlens (eventueel met een correctie). Al het operatiemateriaal wordt daarna weggehaald. “Alsof de ingreep is afgerond.”
Minimale kans op infectie
De patiënt krijgt een extra druppel verdoving in het linkeroog en ondertussen kleedt het team zich helemaal om. “Een nieuwe jas, nieuwe handschoenen, we dekken de patiënt opnieuw af en beginnen met een volledig nieuw pakket met spullen voor het linkeroog.”
De instrumenten komen zelfs uit een andere sterilisatiecyclus. “Zodat je zeker weet dat in het zeldzame geval dat er ergens een verontreiniging zit, je die niet in beide ogen krijgt.” De kans op een infectie aan beide ogen is hiermee verkleind van 1 op 3000 naar 1 op 1 miljoen. Waarschijnlijk nog kleiner, vertelt de arts.
Als het tweede oog is gedaan kan de patiënt rechtop gaan zitten. “Met het eerste oog kun je dan alweer zien. Het tweede oog is na een kwartier rustig. Na een uur of vier worden de pupillen weer klein en dan wordt het zicht ook weer scherp.”
In een keer goed zicht
Alles bij elkaar duurt de volledige ingreep 30-40 minuten. Vooral voor mensen met een erg hoge brilsterkte is de methode een enorme winst, stelt Reus. “Voorheen liepen zij twee weken rond met een goed oog en een slecht oog. Dat is een heel vervelend gevoel, je wordt er misselijk van en kunt bijna niets. Zij hebben nu in een keer goed zicht aan beide ogen.”
Patiënten mogen er overigens zelf voor kiezen om beide ogen in een keer te doen. Ongeveer de helft doet dat, stelt Reus. “De meeste patiënten vinden het fantastisch omdat ze maar een keer begeleiding hoeven te regelen en maar een keer op controle hoeven.” Er zijn ook mensen die het spannend vinden en liever eerst een oog doen. “Dat is goed, die ruimte is er nog steeds.”