Dialyse: Informatieboekje
Dialyseafdeling
Informatie voor dialysepatiënten
Deze folder is bedoeld om u te informeren over de afdeling dialyse in Amphia. Na het lezen van deze informatie zullen er misschien nog vragen onbeantwoord blijven. Deze kunt u stellen aan de dialyseverpleegkundigen of uw Eerst Verantwoordelijk Verpleegkundige (EVV-er).
Bereikbaarheid
Op maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag is de dialyseafdeling 24 uur per dag bereikbaar. Op woensdag en zaterdag is de afdeling te bereiken van 07.00 tot 21.00 uur. Op zondag is de dialyseafdeling gesloten.
Buiten deze tijden en/ of bij geen gehoor is er bij problemen altijd een dialyseverpleegkundige bereikbaar via de receptie van het ziekenhuis. Dit is een dialyseverpleegkundige die bereikbaarheidsdienst heeft.
Belangrijke telefoonnummers:
Amphia Ziekenhuis: 076-5955000
Dialyseafdeling: 076-5953618
1. Gedragsregels/afdelingsregels Amphia en de dialyseafdeling
Afdelingsregels
Gedragsregels/afdelingsregels zijn zichtbaar op Bizzplay. Bizzplay is de naam van een programma waarmee informatie op de televisie in de wachtruimte wordt afgespeeld.
Persoonlijke bezittingen
Er is geen afgesloten garderoberuimte op de afdeling. Laat daarom kostbaarheden zoals sieraden, dure jassen en grote geldbedragen thuis. Kijk ook goed waar u uw spullen legt. Het ziekenhuis kan niet aansprakelijk gesteld worden voor het kwijtraken van spullen of diefstal.
Roken
Amphia is een openbare instelling. Daarom is roken in en rond het ziekenhuis niet toegestaan.
Privacy (AVG)
Amphia gaat veilig om met patiëntinformatie. U leest hier het privacystatement.
U heeft recht op bescherming van uw persoonlijke gegevens. Wij gaan vertrouwelijk met uw gegevens om. Bij een gesprek met de zorgverleners mogen geen anderen aanwezig zijn als u dat niet wil. Dit geldt ook voor een behandeling. Amphia heeft een privacyreglement en een privacy statement. Deze kunt u inzien op www.amphia.nl/disclaimer/privacy. Hierin is geregeld hoe wij met uw gegevens omgaan en welke rechten en plichten daarbij horen. Soms geven wij gegevens over u door aan derden. Bijvoorbeeld aan uw huisarts of wanneer u ergens anders nog wordt behandeld of begeleid. Ook voor kwaliteitscontrole gebruiken we uw gegevens, bijvoorbeeld voor kwaliteitsregisters. Die registers kunnen niet zien dat die gegevens van u zijn. Het is dus anoniem. Heeft u bezwaar tegen het gebruik van uw gegevens voor kwaliteitscontrole? Geef het aan”.
De dialyseafdeling houdt zich aan de wetgeving rondom privacy. Echter het visite lopen op de dialyse vraagt extra aandacht. Twee keer per jaar wordt er op de poli een halfjaarlijkse controle gepland met de nefroloog. Eén keer per week wordt er artsenvisite gelopen tijdens uw dialysebehandeling. Heeft u er bezwaar tegen dat er gesproken wordt over de behandeling tijdens de wekelijkse visitedagen terwijl u aan het dialyseren bent. Dan horen we dat graag en proberen we samen met u naar een oplossing te zoeken.
Mocht u door omstandigheden meerdere dialysebehandelingen missen, kan er door medepatiënten gevraagd worden waarom u niet aanwezig bent. Uiteraard zullen wij nooit ingaan op details. Wanneer u absoluut niet wilt dat medepatiënten informatie krijgen over de reden van uw afwezigheid, horen wij dat graag. Geef het door aan uw Eerst Verantwoordelijk Verpleegkundige (EVV-er), hij/zij maakt er dan een specifieke opdracht van in het verpleegkundig dossier.
Patiëntrechten en plichten
Voor meer informatie verwijzen wij u naar de folder ‘Uw rechten en plichten als patiënt’.
Brandveiligheid
Als dialyseafdeling doen wij er alles aan om de dialysebehandeling zo veilig mogelijk te laten verlopen. Al onze medewerkers zijn geschoold en getraind wat te doen bij eventuele calamiteiten. Tevens worden er maandelijks veiligheidsrondes gelopen waarbij wordt gecheckt of de afdeling voldoet aan alle benodigde voorzorgsmaatregelen bij een calamiteit.
2. Locaties
Amphia Breda
Deze locatie heeft twee zalen met op iedere zaal 12 dialyseplaatsen. Voor acute dialyses is er een aparte kamer waar we de dialysebehandeling uit kunnen voeren. In sommige situaties is het noodzakelijk dat er onder bepaalde isolatiemaatregelen gedialyseerd moet worden, hiervoor is een speciale isolatiekamer ingericht.
Voor het begeleiden van patiënten die voor peritoneaal dialyse hebben gekozen, is een aparte spreek en behandelkamer aanwezig.
Amphia Oosterhout
Deze locatie heeft 2 units met in totaal 10 dialyseplaatsen.
Op beide locaties beschikt iedere dialyseplaats over een tv met dvd-speler (gratis), laptopaansluiting, radio en een leeslampje.
Door omstandigheden van mede-dialysepatienten en ook door personeelstekort op de dialyseafdeling kan er niet altijd rekening gehouden worden met uw voorkeur voor gewenste locatie, dag/dagdeel, vaste unit, plaats of aansluittijd.
In 2023 verhuizen wij naar een nieuwe dialyseafdeling binnen het Amphia Breda. Het dialysecentrum in Amphia Oosterhout wordt dan gesloten.
3. Taxivervoer van en naar de dialyseafdeling
Voor het vervoer van en naar het dialysecentrum wordt er gebruik gemaakt van een taxi. In de meeste gevallen wordt dit vergoed door uw ziekenkostenverzekering. Op jaarbasis geldt hiervoor een eigen bijdrage. Met de taxicentrale worden er vaste ritten en tijden afgesproken. Wanneer tijden door omstandigheden moeten worden aangepast, dient u dit zelf te regelen met de vervoerder. Bij klachten over de taxicentrale kunt u dit bespreken met maatschappelijk werk. Maatschappelijk werk zorgt dan dat uw klacht op de juiste manier behandeld wordt. Rijdt u zelf, dan komt u in aanmerking voor een tegemoetkoming in de kosten.
4. Wat is dialyse
Als de nieren niet meer werken, blijven afvalstoffen en vocht in het lichaam zitten. Door middel van dialyse is het mogelijk om afvalstoffen en vocht uit het lichaam te verwijderen.
Behandelingen
Thuisdialyse
In samenwerking met Dianet en Vitaal bestaat de mogelijkheid om thuis te dialyseren. Bij interesse kunt u dit aangeven bij uw nefroloog en/of nierfalenverpleegkundige. Zij bekijken of u voldoet aan de gestelde criteria om dit traject op te kunnen starten. Bij dialysebehandeling in de thuissituatie, zullen aanpassingen aan uw huis gedaan moeten worden en gaan u en eventueel uw partner opgeleid worden om de dialysebehandeling zelf uit te kunnen voeren.
Hemodialyse
Tijdens de hemodialysebehandeling wordt het bloed buiten het lichaam door een kunstnier gezuiverd. Dit gebeurt door middel van een machine. De eerste dialysebehandeling dialyseert u alleen op een kamer (acute kamer). Op deze wijze kunt u rustig wennen aan de behandeling en omgeving. Wanneer de eerste behandeling goed is verlopen, wordt u ingepland op de dialysezaal. Tijdens de hemodialyse gebeurt er veel met uw lichaam. Dialyse kost veel energie, ook al zit u in een gemakkelijke stoel. Door bloeddrukverandering kunt u misselijk worden en/of hoofdpijn krijgen. Doordat er tijdens de dialyse vocht onttrokken wordt aan uw lichaam, kunt u mogelijk kramp krijgen. Dit hoeft niet altijd het geval te zijn. Wanneer u tijdens de behandeling klachten ervaart, is het belangrijk deze direct door te geven aan uw verpleegkundige. Door kleine aanpassingen in het behandelvoorschrift kan zij wellicht uw klachten verminderen. Tijdens de dialyse kunt u iets meenemen ter ontspanning, zoals een (puzzel)boek of IPad. Op de afdeling kunt u tv kijken, naar de radio luisteren of gebruik maken van het internet.
- Nacht-hemodialyse
De dialyseafdeling biedt de mogelijkheid voor nachtelijke dialyse. Dit houdt in dat men vier nachten per week gedurende 7 a 8 uur in het ziekenhuis slaapt en dialyseert. De nierfalenverpleegkundige of dialyseverpleegkundige, kan hierover uitgebreide informatie en een folder geven. - CAPD/APD
Bij deze vorm van dialyse fungeert het eigen buikvlies als een filter. De dialyse vindt dus plaats in uw eigen lichaam. De nefroloog bepaalt samen met u of dit een geschikte behandeling kan zijn. De CAPD-verpleegkundige geeft u hierover alle informatie, zodat u hier een goede keuze in kan maken.
Medicatiegebruik
Nierpatiënten gebruiken vaak veel medicijnen. Voor een optimale behandeling is het van belang dat u de medicatie inneemt zoals deze zijn voorgeschreven.
Dieet
Voordat u ging dialyseren, had u waarschijnlijk al een dieet. Wanneer u start met dialyse wordt er door de diëtiste opnieuw gekeken naar het dieet, maar ook naar het vochtgebruik. Afhankelijk van de urineproductie en de bloeduitslagen worden er mogelijk nieuwe dieetadviezen gegeven.
5. Wie zijn er werkzaam op de dialyseafdeling
De dialyseafdeling werkt samen met andere disciplines om zo goed mogelijke zorg te leveren. Ons dialyseteam bestaat uit: Nefrologen, meewerkend teamleidinggevenden, dialyseverpleegkundigen, afdelingsassistenten, maatschappelijk werk, diëtetiek, dialysetechnici, gastvrouw en secretaresses.
De nefrologen zijn hoofdbehandelaars. Op het moment dat u start met de dialysebehandeling, krijgt u mogelijk een andere nefroloog, dit is afhankelijk van de dag en het dagdeel dat u dialyseert. De dialyseverpleegkundige start bij u de behandeling en u krijgt een Eerst Verantwoordelijke Verpleegkundige (EVV-er) toegewezen.
Maatschappelijk werk en de diëtiste komen met regelmaat tijdens de dialysebehandeling bij u langs, ook als er een zorgvraag is. Andere disciplines worden waar nodig ingeschakeld door de nefroloog, denk aan de vaatchirurg, wondconsulente etc..
6. Aansluittijden
Bij aanvang van dialyse krijgt u een schema met de dialysetijden voor uw dialysebehandeling. Dit zijn richttijden. Rond die tijd wordt u aangesloten. Het kan soms zijn dat het later wordt, dit heeft vaak te maken met drukte op de afdeling. Wij vragen hiervoor uw begrip. We zijn namelijk van mening dat iedere dialysepatiënt de aandacht moet krijgen die op dat moment nodig is.
7. Wegen voor en na dialyse
Voor en na de dialysebehandeling wordt u gewogen. Dit is voor de behandeling van groot belang, vooral als een patiënt niet (voldoende) plast. De dialyseverpleegkundige gaat uit van een door de behandelend nefroloog vastgesteld streefgewicht. Aan de hand van dit streefgewicht kan de verpleegkundige berekenen hoeveel vocht er tijdens de behandeling moet worden onttrokken aan het lichaam. Na de dialysebehandeling wordt ter controle nogmaals gewogen.
8. Visitedagen van de nefrologen
Afhankelijk van de dagen dat u gaat dialyseren wordt er een nefroloog toegewezen. De nefrologen lopen één keer per week op vaste momenten artsenvisite. Tijdens deze artsenvisite kunt u vragen stellen, recepten regelen en kunnen er wijzigingen in beleid worden afgesproken.
Ook kunt u op die dag aangeven of u recepten nodig heeft. Nachtpatiënten hebben 1x in de 4 weken overleg met hun nefroloog, dit is vroeg in de ochtend, na de nachtdialyse. PD-patiënten hebben 1x in de 6 weken overleg met betrekking tot hun beleid. Bij problemen kan dit natuurlijk altijd eerder aangegeven worden door de verpleegkundigen en wordt er eventueel eerder contact opgenomen met de nefroloog.
Thuis-hemodialysepatiënten komen één keer in de 12 weken voor een dialysebehandeling in het ziekenhuis. Op deze dag zal er een policontrole gepland worden bij de behandelend nefroloog. Eventuele aanpassingen in beleid zullen besproken en aangepast worden.
9. Toegang tot de bloedbaan
Met hemodialyse worden afvalstoffen en overtollig vocht verwijderd uit het bloed met behulp van een filter (= kunstnier). Om voldoende bloed naar en van de kunstnier te leiden is een toegang tot de bloedbaan noodzakelijk. Deze toegang tot de bloedbaan moet aan verschillende eisen voldoen. Hij moet makkelijk toegankelijk en regelmatig te gebruiken zijn. Dit kan doormiddel van een katheter in een groot bloedvat (voor tijdelijk of voor een langdurig gebruik) of door het gebruik van een shunt. De shunt is een verbinding tussen een slagader en een ader die door middel van een operatie wordt gemaakt. Een informatieboekje voor verdere uitleg hierover krijgt u op de dialyseafdeling.
10. Niertransplantatie
Per patiënt wordt door de nefroloog bekeken of hij en/of zij in aanmerking komt voor transplantatie. Er zijn verschillende criteria waaraan men moet voldoen. Er zijn verschillende manieren om getransplanteerd te worden, namelijk via familiedonatie, donor of cross-over. De nefroloog zal de mogelijkheden met u bespreken waarna een voorlichtingsgesprek met de transplantatieverpleegkundige zag volgen.
11. Patiëntenverificatie en toedienen van medicatie
Voordat er gestart wordt met de dialysebehandeling, wordt iedere behandeling gevraagd naar uw naam en geboortedatum. Dit heet patiëntenverificatie. Dit is een extra kwaliteitsbevorderende controle of de juiste patiënt op de juiste plaatst zit. VTGM (Voor Toediening Gereed Maken) is de benaming met betrekking tot medicatie geven. Ook hier zijn strenge eisen aan verbonden. Voordat er een bloedproduct of bepaalde medicatie gegeven wordt zullen wij wederom om uw naam en geboortedatum vragen. We vragen uw medewerking en begrip hiervoor.
12. Bezoek tijdens de dialysebehandeling
Bezoek op de dialyseafdeling is zeer uitzonderlijk. In sommige gevallen wordt dit toegestaan. Vraag naar onze voorwaarden. Wij vragen uw begrip hiervoor.
13. Bereikbaarheid en feestdagen
De dialyseafdeling is open op:
Amphia Breda
Maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag : 7.00 u – 7.00u
Woensdag en zaterdag : 7.00 u – 21.00 u
Zondag : gesloten
Amphia Oosterhout
Maandag, woensdag, vrijdag : 7.00 u – 19.15 u
Dinsdag, donderdag, zaterdag : gesloten
Zondag : gesloten
Ook heeft de afdeling een bereikbaarheidsdienst, deze is via de ziekenhuisreceptie te bereiken bij problemen. Dus niet voor vragen die kunnen wachten tot de volgende dialyse.
14. Gebruik van faciliteiten tijdens de dialysebehandeling
Tijdens uw dialysebehandeling kunt u televisie kijken. Het is ook mogelijk om een dvd mee te nemen die via de televisie afgespeeld kan worden. Tijdens de dialyse is het mogelijk om te fietsen op een speciale fiets welke bevestigd wordt aan de dialysestoel. Dit kunt u aan de dialyseverpleegkundige vragen. Daarnaast is het mogelijk om een eigen iPad, iPod, laptop of boek van thuis mee te nemen. Dit neemt u dan na de dialysebehandeling weer mee naar huis.
15. Overlegvormen over uw zorgbehandeling
Anamnese
1 keer per jaar wordt met u de anamnese doorgenomen. Dit is een vraaggesprek met u (eventueel met partner) en een dialyseverpleegkundige waarbij gegevens van u verzameld en vastgelegd worden zodat we u de juiste zorg kunnen bieden. Als u gebruik maakt van mijnAmphia dan kunt u de anamnese thuis invullen. De anamnese neemt de dialyseverpleegkundige dan met u door tijdens de dialysebehandeling.
MDO
We streven er naar om 1 keer per jaar een MDO (multidisciplinair overleg) in te plannen. Dit houdt in dat er met de nefroloog, dialyseverpleegkundige, maatschappelijk werkster en diëtiste besproken wordt hoe het met u gaat, zowel thuis als tijdens de dialysebehandeling. Hierbij bent u niet aanwezig. Een verslag van dit overleg en eventuele afspraken die gemaakt zijn, worden wel aan u teruggekoppeld.
Halfjaarlijkse controle
1 keer per half jaar wordt u uitgenodigd voor een halfjaarlijkse controle bij u nefroloog. Enkele weken voor deze controle wordt er een hartfilmpje (ECG) voor de dialyse en een longfoto (X-thorax) na de dialyse gemaakt. Deze uitslag wordt dan besproken tijdens de halfjaarlijkse controle. De nefroloog neemt dan ook de tijd om eventueel lichamelijk onderzoek te doen en met u in gesprek te gaan over de dialysebehandeling en uw gezondheid. De halfjaarlijkse controle wordt gepland vooraf aan een dialysebehandeling zodat u niet extra naar het ziekenhuis hoeft te komen. Het is in sommige situaties wenselijk dat er een familielid bij aanwezig is. Dit zal dan worden aangegeven.
Halfjaarlijkse evaluatie
Ieder half jaar wordt door de EVV–er (eerst verantwoordelijke verpleegkundige) de halfjaarlijkse evaluatie gedaan. In de halfjaarlijkse evaluatie worden vragen gesteld over uw tevredenheid over de afdeling, de taxidienst, behandelend arts, verpleegkundige en andere mensen die werkzaam zijn op de dialyseafdeling. Er wordt ook gevraagd of u op de hoogte bent van hoe de (brand)veiligheid op de afdeling is geregeld en hoe u de pijn en angst ervaart bij het aanprikken van de shunt. Aan het einde van ieder halfjaar kunt u de afdeling een cijfer geven. Deze halfjaarlijkse evaluatie geeft ons duidelijkheid over de kwaliteit van zorg op de afdeling. Het zo eerlijk mogelijk beantwoorden van de vragen geeft ons de mogelijkheid om de kwaliteit van zorg te verbeteren. Amphiabreed wordt er ook een algemeen kwaliteitsonderzoek gehouden, deze kunt u anoniem thuis invullen.
Medicijncontrole
1x in de 3 maanden wordt door de EVV–er een medicijncontrole gedaan. Er wordt gevraagd of u een recente medicatielijst van de apotheek mee wilt brengen. Doel van deze controle is ervoor te zorgen dat wij op de hoogte zijn van de medicatie welke geleverd wordt door uw apotheek. Als check wordt de Amphia medicijnlijst naast de lijst van de apotheek gehouden. Deze lijsten moeten volledig overeenkomen. Op deze wijze zijn we er zeker van dat de voorgeschreven medicatie ook daadwerkelijk geleverd wordt door de apotheek.
Uitslagen van onderzoeken en bloedprikken
In het begin van iedere maand (meestal in de eerste week van een nieuwe maand) wordt er bloed afgenomen. De uitslagen worden door de nefroloog en/of EVV-er met u besproken. Als u een onderzoek heeft gehad via de nefroloog, wordt deze uitslag tijdens de visite van de nefroloog met u besproken. Als de nefroloog het nodig vindt hier een extra poli afspraak voor in te plannen, wordt dit aan u doorgegeven.
Kt/V
De adequaatheid van de dialyse wordt uitgedrukt in Kt/V. Dit wil zeggen dat we hiermee berekenen hoe effectief de dialyses voor u zijn. Dit wordt 1 keer in de 3 maanden berekend. Aan u wordt gevraagd, indien u nog plast, om 24 uur urine te sparen. Op de dialyse zal op een drietal momenten bloed worden afgenomen om de mogelijke berekeningen te kunnen maken. De uitslag wordt bekeken en beoordeeld door de nefroloog.
Verpleegplannen
In een verpleegplan wordt duidelijk omschreven welke verpleegproblemen er spelen tijdens de dialysebehandeling voor u als patiënt. Het verpleegplan wordt 1 keer in de 3 maanden samen met u door uw Eerst Verantwoordelijke Verpleegkundige (EVV-er) bijgesteld en geëvalueerd.
Flowmeting
1 keer in de 6 weken wordt de flow in de shunt gemeten. Een flowmeting zegt iets over het functioneren van uw shunt. Het is en pijnloos onderzoek die tijdens de dialyse gemeten kan worden. Bij een uitslag beneden de gestelde waarden, wordt overleg gepleegd met de nefroloog. Soms is aanvullend onderzoek noodzakelijk, als bijvoorbeeld het maken van een shuntfoto.
16. Klachten
Wanneer u niet tevreden bent horen wij dat graag. Alleen dan kunnen wij, samen met u, onze dienstverlening verbeteren. U kunt uw klacht het beste bespreken met degene over wie uw onvrede gaat. Dit kan elke zorgverlener of medewerker van ons ziekenhuis zijn. Met deze persoon kunt u bespreken wat volgens u is misgegaan en wat u samen kunt doen om het op te lossen.
De klachtenbemiddelaar
Mocht het rechtstreeks bespreken van uw onvrede niet leiden tot de gewenste oplossing, dan kunt u contact opnemen met de klachtenbemiddelaar van het ziekenhuis. De klachtenbemiddelaar bemiddelt tussen u en de betrokken zorgverlener/afdeling en stelt zich onafhankelijk op. Uw klacht wordt vertrouwelijk behandeld en de klachtenbemiddelaar onderneemt in overleg met u actie. Een klacht indienen kan telefonisch (076 595 30 59), per brief of online via het klachtenformulier. Een brief kunt u richten aan: Amphia t.a.v. klachtenbemiddelaar Antwoordnummer 44 4800 WB Breda.
17. Dialyse en vakantie
Als dialysepatiënt bestaat de mogelijkheid om op vakantie te gaan in Nederland of in het buitenland. U dient zelf te kijken waar u dan kunt dialyseren. Maatschappelijkwerk en dialyseverpleegkundigen kunnen hier eventueel hulp bij bieden. Het is belangrijk te weten dat niet ieder dialysecentrum in het buitenland op dezelfde manier met dialyse en hygiëne omgaan zoals hier in Nederland, dus kijk goed waar u wil gaan dialyseren. Eventueel kan uw nefroloog, maatschappelijkwerk of dialyseverpleegkundigen u hierin adviseren en begeleiden. Er moet toestemming van de nefroloog gegeven worden om op vakantie te gaan. Geef tijdig aan dat u op vakantie wil gaan zodat maatschappelijk werk en de EVV-er de noodzakelijke administratieve handelingen zorgvuldig kunnen voorbereiden. Wanneer u langer dan twee maanden op vakantie gaat kan het zijn dat “uw” dialyseplaats is vergeven aan een andere patiënt. Bij terugkeer van vakantie zal er opnieuw bekeken worden waar we u in kunnen plannen.
18. Patiëntenvereniging Digna
Als dialyseafdeling hebben wij een patiëntenvereniging genaamd Digna. Deze vereniging zorgt ervoor dat u in contact komt met lotgenoten, bijvoorbeeld via een dagje uit. Heeft u interesse om lid te worden dan horen wij dit graag. U krijgt dan een folder van ons mee.
19.Tot slot
We begrijpen dat er veel op u afkomt wanneer u start met dialyse. Bij vragen willen we nogmaals benadrukken dat u te allen tijde naar ons toe kan komen. Problemen zijn er om opgelost te worden. Wij hopen dat we uw verblijf tijdens de dialysebehandeling zo aangenaam mogelijk kunnen maken.
Amphia
Samen gezonder, dat is waar wij bij Amphia voor staan. Wij willen patiënten de beste medische en verpleegkundige zorg bieden, zo dicht mogelijk bij huis.