Beroertepolikliniek
Wat is een beroerte?
Beroerte is een verzamelnaam voor het herseninfarct of een hersenbloeding. Een beroerte wordt in het Engels ook wel 'stroke' genoemd. Van alle beroertes is ongeveer 80% een herseninfarct en 20% een hersenbloeding. Een herseninfarct ontstaat als een bloedstolsel een slagader naar de hersenen afsluit. Een deel van de hersenen krijgt dan geen bloed meer en dus geen zuurstof en voedingsstoffen.
Bij een hersenbloeding gaat een bloedvat in de hersenen kapot, waardoor bloed zich in de hersenweefsels ophoopt met directe schade tot gevolg. Beide aandoeningen leiden tot ernstige symptomen die acute zorg noodzaken.
Een beroerte herkennen
Heeft iemand plots 1 of meer kenmerken van een beroerte? Bel direct 112. Hoe sneller de persoon behandeld wordt in het ziekenhuis, hoe groter de kans dat hij weer beter wordt.
Hoe herken je een beroerte?
Het snel herkennen van een beroerte is belangrijk. De kans op beter worden is dan veel groter. Let op het gezicht, de armen, de spraak en de tijd:
Gezicht
Kijk of de mond scheef staat of een mondhoek naar beneden hangt. Kunt u het niet goed zien? Vraag aan de persoon om zijn tanden te laten zien.
Arm
Kijk of er een arm of been verlamd is. Kunt u het niet goed zien? Vraag aan de persoon om allebei de armen naar voren te strekken met de handpalmen naar boven. Kijk of een arm wegzakt of vreemd beweegt.
Spraak
Kijk of de persoon onduidelijk spreekt of niet meer uit zijn woorden komt. Kunt u het niet goed horen? Vraag aan de persoon om een zin uit te spreken.
Tijd
Schrijf op hoe laat de klachten zijn begonnen.
Wat is een TIA?
Bij een TIA (Transient Ischaemic Attack) treden dezelfde klachten op als bij een herseninfarct. Een TIA ontstaat als een bloedstolsel tijdelijk een slagader naar de hersenen afsluit. Een deel van de hersenen krijgt dan even geen bloed meer en dus geen zuurstof en voedingsstoffen. Het onderscheid met het herseninfarct is dat bij een TIA de klachten binnen 24 uur verdwijnen. Bij een herseninfarct houden de klachten langer dan 24 uur aan.
Meer weten?
Symptomen van een beroerte
Een beroerte kan in alle delen van de hersenen ontstaan. De plaats en de grootte van de beroerte bepalen welke functies van het lichaam uitvallen. Sommige uitvalsverschijnselen kunt u duidelijk merken, zoals een verlamming van een arm of been, een scheve mond of een verandering bij het praten. Er zijn ook uitvalsverschijnselen die minder opvallen, zoals problemen met zien of denken. Zie voor meer informatie ook de website van de Hartstichting
Behandeling van een beroerte
Bij een beroerte komt u vanuit de ambulance of na verwijzing door de huisarts in ons ziekenhuis op de Spoedeisende Hulp. Bij binnenkomst op de Spoedeisende Hulp staat een team specialisten klaar dat u zo snel mogelijk onderzoekt en behandelt. Zeker bij een herseninfarct is snel behandelen belangrijk. Dit kan voorkomen dat het herseninfarct ernstige gevolgen heeft voor u. In het Amphia kan een hersenscan (CT-scan) verricht worden op de spoedeisende hulp. Deze scan kan meteen onderscheid maken of er sprake is van een hersenbloeding of een (vermoedelijk) herseninfarct. Om veilig de juiste en effectieve behandeling bij u toe te kunnen passen zullen wij u ook lichamelijk onderzoeken, stellen wij u en uw naasten vragen (Beroerte diagnose | Hartstichting), en nemen wij bloedonderzoek af.
Behandeling herseninfarct – acute fase
Blijkt uit onderzoek dat u een herseninfarct heeft? Dan kunnen we u op 2 manieren behandelen in de acute fase. Die leggen we hieronder uit.
Intraveneuze trombolyse (IVT)
Als u een herseninfarct heeft dan beoordelen wij of u behandeld kunt worden met sterke bloedverdunners (trombolyse). Deze bloedverdunner wordt ingebracht via een infuus en kan een bloedstolsel oplossen. Hoe eerder de behandeling begint, des te groter de kans op een goed resultaat. In sommige situaties kunnen we u deze behandeling niet geven. De arts bepaalt of we u met dit medicijn kunnen behandelen.
Intra-arteriële trombectomie (IAT)
Blijkt er een groot bloedvat verstopt te zitten in het hoofd wat de klachten veroorzaakt, dan kunnen wij u in het Amphia behandelen met intra-arteriële trombectomie (IAT). https://www.amphia.nl/afdelingen/radiologie?search_query=iat Bij deze behandeling wordt via de lies een katheter (een dun slangetje) ingebracht die wordt opgevoerd tot in het hoofd. Via deze katheter wordt het bloedstolsel uit het afgesloten bloedvat gehaald. Deze behandeling vindt over het algemeen onder lokale verdoving plaats. Heel soms krijgt u narcose bij deze behandeling. IAT kan alleen als het bloedstolsel dat het herseninfarct veroorzaakt zit in de grotere bloedvaten, dit wordt beoordeeld op onze Spoedeisende Hulp met behulp van een hersenscan.
Het Amphia heeft een regionale functie als het gaat om een intra-arteriele trombectomiebehandeling (IAT). Wanneer u op de spoedeisende hulp in het Bravis ziekenhuis binnenkomt met een herseninfarct, dan bekijkt de specialist daar of de intra- arteriele trombectomie bij u mogelijk is. Wanneer het bloedstolsel in het hoofd via de lies te bereiken is, dan wordt u met spoed per ambulance naar het Amphia vervoerd om deze behandeling te laten verrichtten. In Amphia is 24 uur per dag en 7 dagen per week een team van specialisten aanwezig om deze behandeling uit te voeren. Link IAT radiologie Radiologie | Amphia Ziekenhuis
Behandeling herseninfarct – subacute fase
Carotis stenose
Soms ontstaat het herseninfarct doordat 1 van de grote slagaderen in de hals (carotiden vernauwd is. In dat geval wordt u besproken met de vaatchirurgen of u geschikt bent voor een operatie (carotis endarteriectomie; link vaatchirurgen verwerken zie website Amphia). Dit gebeurt binnen twee weken.
PFO (open) foramen ovale
Een patent foramen ovale (PFO) is een opening in het hart tussen de rechter en linker boezem en komt bij 25% van de bevolking voor zonder dat dit klachten hoeft te geven. Soms kunnen echter klachten van het herseninfarct ontstaan door dit PFO. Doordat er bloed van de rechter naar de linker boezem van het hart stroomt, kan er zuurstofarm bloed uit de rechter boezem naar de linker harthelft stromen. Er kunnen dan bloedpropjes ontstaan, wat vervolgens een herseninfarct of een TIA kan veroorzaken. Als uw arts denkt dat het foramen ovale de oorzaak is voor uw TIA of herseninfarct, dan wordt u in een specialistisch team van cardiologen en vasculair neurologen besproken. Wij overwegen of het effectief en veilig is voor u om dit PFO te sluiten. Dit wordt gedaan wanneer het de kans verkleint op een nieuwe TIA of herseninfarct.
Behandeling herseninfarct – late fase
Na de diagnose en eventueel de acute behandeling van het herseninfarct zal uw arts u onder andere bloedverdunners voorschrijven welke u in principe levenslang dient in te nemen. Op de verpleegafdeling wordt tevens door de paramedici (ergotherapie, fystiotherapie, logopedie) en revalidatie-arts beoordeeld of aanvullende revalidatie nodig is.
Lees meer:
Behandeling herseninfarct
Behandeling herseninfarct: het verloop
Behandeling hersenbloeding
Een hersenbloeding kent verschillende oorzaken, elk met een eigen specifieke behandeling (https://www.hartstichting.nl/hart-en-vaatziekten/beroerte/hersenbloeding/hersenbloeding-behandeling). Over het algemeen zal uw arts eventuele bloedverdunners stoppen en zal indien de bloeddrukken te hoog zijn, gerichte behandeling hiervoor ingezet worden. Net zoals bij het herseninfarct zult u bij een opname op de verpleegafdeling neurologie goed in kaart worden gebracht door de paramedici (ergotherapie, fystiotherapie, logopedie) en revalidatie-arts. Zij zullen beoordelen of aanvullende revalidatie nodig is.
Revalideren na een beroerte
In onze regio werken wij voor de behandeling, zorg en revalidatie voor patiënten met een Beroerte samen met diverse zorginstellingen. Dit heet ketenzorg. De instellingen zijn: Amphia, Revant, de MARQ, Mijzo, Surplus, Thebe, Amarant. Ook is het Netwerk Hersenletsel West-Brabant aangesloten. Zij zijn allemaal aangesloten bij CVA Ketenzorg Stroke Service Breda en hebben één gezamenlijk streven: namelijk dat u de juiste zorg door een deskundige zorgverlener op de juiste plaats ontvangt.
Lees meer:
Revalidatie na een beroerte | Hartstichting
De Beroerte polikliniek
Na een beroerte wordt u geholpen op de Beroertepolikliniek. Heeft u een afspraak op de Beroertepoli? Dan heeft u een controle afspraak met de verpleegkundig specialist. De verpleegkundig specialist is expert in de behandeling, zorg en begeleiding na een beroerte. Zo bespreken wij uw behandeling, herstel, medicijngebruik en kunnen wij u neurologisch onderzoeken. Indien nodig passen wij het behandelbeleid aan.
Ook kunnen wij extra onderzoek aanvragen en verrichten ten behoeve van verdere diagnostiek. Sinds 2015 wordt de Verpleegkundig Specialist door de zorgverzekering erkend als regiebehandelaar waardoor de Verpleegkundig Specialist zelfstandig voorbehouden handelingen mag uitvoeren, zoals een behandelplan inzetten en medicatie voorschrijven. Zo kan de verpleegkundig specialist u ook verwijzen naar bijvoorbeeld een cardioloog, internist, revalidatie-arts, psycholoog, fysiotherapeut, ergotherapeut en logopedist, of als nodig naar de vasculair neuroloog. Op de Beroertepolikliniek werken twee verpleegkundig specialisten. Zij worden ondersteund door doktersassistenten. Vanzelfsprekend vindt er laagdrempelig intercollegiaal overleg plaats binnen het neuro vasculaire team.
Leefstijladviezen na een beroerte
Gezonde leefstijl
De leefstijl aanpassen is belangrijk. Een gezonde leefstijl betekent:
- niet roken
- geen alcohol
- regelmatig (bijvoorbeeld eenmaal per jaar) bij de huisarts:
- uw bloeddruk laten controleren
- uw bloed laten controleren op diabetes mellitus (suikerziekte) en cholesterol.
- Ook een gezonde voeding en voldoende lichaamsbeweging verkleint de kans op een TIA of beroerte.
Werken
In principe is er geen bezwaar om te gaan werken. Veel mensen hebben echter tijd nodig om te verwerken wat er is gebeurd. Ook is er tijd nodig om te kunnen omgaan met eventuele beperkingen. Overleg daarom met de Arbo arts over een opbouw van uw werkzaamheden.
Meer informatie: https://www.amphia.nl/folders/werken-na-een-beroerte?search_query=werken
Autorijden
Na een beroerte of TIA mag u een tijd niet zelf autorijden. Dat kan variëren van twee weken tot enkele maanden, afhankelijk van uw klachten. Uw bent hier zelf verantwoordelijk voor.
Meer informatie is te vinden via het CBR https://www.cbr.nl/nl/rijbewijs-houden/nl/hoe-kan-ik-rijden-met/beroerte
Sporten
Inspanning kan geen kwaad. Kijk wel goed of u dit lichamelijk en geestelijk aankunt. Het is verstandig om rustig aan te beginnen met bewegen en sporten.
Een beroerte op jonge leeftijd
De kans dat iemand op jonge leeftijd (jonger dan 50 jaar) een herseninfarct of TIA doormaakt is klein. Er zijn verschillende oorzaken. Bij ruim 30% is de oorzaak van een herseninfarct of TIA op jonge leeftijd onbekend. Een hersenbloeding op jonge leeftijd kan verschillende oorzaken hebben, zoals hoge bloeddruk (hypertensie) of een bloedvatafwijkingen. Meer informatie over een beroerte op jonge leeftijd en de gevolgen hiervan zijn te vinden op: Young stroke toolbox - Youngstroketoolbox
Meer informatie voor u
-
Amphia ondersteund Breinlijn. Dit is een gratis landelijk loket waar u terecht kunt met alle vragen over hersenletsel. Een hersenletsel deskundige in uw regio verwijst u naar passende zorg en ondersteuning. Wij denken met u mee en helpen u verder op weg!
https://www.breinlijn.nl/U vindt meer informatie op deze websites:
U kunt ook meer informatie vinden op de pagina werken na een beroerte.
